Wat een genot dat we de pelgrimstocht van Sarria naar Santiago de Compostela weer hebben gelopen, voor de tweede keer met een groep. Na maandenlang voorbereiden en met de vlinders in de buik begonnen we aan onze voettocht naar Santiago. Dit keer gingen Bianca, Carin en Eddy met me mee en wat hadden we er zin in! Reis en geniet met ons mee in dit foto- en reisverslag. Via deze link kom je bij eerdere (informatieve) artikelen over de pelgrimstocht.
Natuurlijk hebben Hans en ik ook onderweg al tal van foto’s en berichten gedeeld, dus als je steeds actueel wilt blijven dan kan je ons het beste ook volgen op Facebook.
Op pad naar Santiago
Het is de dag van vertrek. Hans brengt me naar het NS-station in Coevorden, waar ik Eddy en Bianca zal ontmoeten. Daarna reizen we samen in de trein naar Schiphol, waar we Carin zullen ontmoeten en de groep compleet zal zijn.
Als groep hebben we elkaar al een keer eerder ontmoet, dus we herkennen elkaar meteen. Ik deel de pelgrimspaspoorten uit en een afdruk van ons wandelschema met de afstanden, overnachtingsplekken en de telefoonnummers van de herbergen, zodat we allemaal weten waar we elkaar weer kunnen vinden als er iets gebeurt.
Twee uur daarna zitten we (terwijl de regen met bakken uit de hemel valt) in het vliegtuig op weg naar Santiago de Compostela, waar de Spaanse zon ons zal verwarmen.
Voor Eddy is het de eerste keer dat hij met een vliegtuig reist en voor Bianca is het jaren geleden, maar voor beiden blijft het bij wat gezonde spanning. De vliegreis naar Spanje verloopt zonder problemen en we komen op tijd aan op Airport Santiago.
Airport Santiago is geen groot vliegveld en ik ben er nu meerdere keren geweest, dus loop meteen naar de uitgang, waar het kantoortje is van de busmaatschappij om de bustickets te kopen. We zullen met de bus naar Sarria afreizen waar morgen onze eerste voettocht begint.
Op meerdere wielen naar Sarria
De bus laat (zoals gebruikelijk in Spanje) op zich wachten en komt een half uur later dan gepland aanrijden. We moeten overstappen in Lugo, een stad met een prachtig historisch centrum en Romeinse stadswallen.
Ook de volgende bus (naar Sarria) vertrekt later dan de dienstregeling aangeeft en een gevoel van haast begint me te bekruipen, want we moeten voor 21.30 uur bij de herberg zijn. Inchecken is daarna niet mogelijk en de tijd begint te dringen.
Ik stuur de herberg natuurlijk nog een bericht dat het een paar minuten later kan worden en vraag of ze alsjeblieft nog even willen wachten tot onze komst, maar helaas. De herberg antwoordt dat we dan maar een andere slaapgelegenheid moeten zoeken! De receptioniste gaat om 21.30 uur naar huis en er is geen uitstel mogelijk. Het wordt dus steeds spannender.
Om 21.15 uur komt de bus eindelijk aan in Sarria en we moeten dus rennen. Het is dan al aardig donker en met mijn navigatie-app in de hand en mijn rugzak op de rug, ren ik vooruit naar de herberg.
Het is een zeer steile lange klim omhoog, zodat we weten dat we in Spanje zijn en niet meer in het vlakke land van Nederland. Ik merk dat ik aan mijn ademhaling moet denken en mijn kuiten beginnen al te protesteren, maar we hebben het toch nog gered. Om 21.27 uur sta ik dus flink buiten adem voor de deur. Gelukt!
Korte tijd later komt de rest van de pelgrims ook aanlopen, puffend en hijgend. We moeten er wel wat voor doen. 🙂
Als beloning krijgen we onverwacht een upgrade van ons verblijf, dus geen 2 stapelbedden, maar allemaal een eenpersoons bed.
We hebben op dat moment nog geen avondeten kunnen eten (en als je me kent, dan weet je hoe dat voor me is), dus na snel onze spullen naar de kamer te hebben gebracht en onze bedden opgemaakt te hebben, maken we nog snel een uitstapje naar een restaurant om de hoek, want om 22.30 uur word de buitendeur van de herberg gesloten.
De restauranteigenaar begrijpt het en dient ons eerste (drie gangen) pelgrimsmenu supersnel op. We hebben het voorgerecht nog niet op, of het hoofdgerecht wordt al op tafel gezet. Het is een lachwekkend gebeuren.
Op dat moment vinden we eigenlijk alles wel goed. Na een lange dag van wachten, overstappen en reizen zijn we allemaal hongerig en moe.
We zijn blij dat we kunnen zitten en onze magen gevuld worden, blij dat we kunnen rusten voor het begin van onze voettocht naar Santiago. Dit was nog maar de aanloop om bij ons startpunt te komen.
Op stap naar Portomarin
Na een verder rustige nacht staan we om half 8 klaar voor ons ontbijt. Voor mij is dat een café Americano (kop zwarte koffie) een croissant en een glas versgeperste sinaasappelsap.
Ik zal geen medium zijn, als ik niet mijn orakelkaarten “Wijsheid van het Orakel” zou hebben meegenomen en we trekken daaruit alle vier een dagkaart.
De eerste stempel in onze pelgrimspaspoort hebben we ook al, want elke herberg biedt die service. Om onze compostela te verdienen moeten we elke dag minimaal 2 stempels verzamelen, met een datum erbij.
Dat betekent dat we onderweg dus de stempelposten in de gaten moeten houden, want net als bij een vierdaagse, of stedentocht, moeten we onderweg stempelen. Het is een leuk onderdeel van de camino.
Hoog tijd voor onze eerste stappen op de camino.
Het lopen is niet voor elke deelnemer gemakkelijk en het duurt niet lang voordat de eerste tranen naar buiten komen. Een deelneemster voelt wat paniek en komt zichzelf al snel tegen.
Dit gevoel werd mede veroorzaakt door de steile weg van de avond ervoor. Ze geeft aan dat ze zich wat heeft verkeken op de hoogtes en nu vraagt ze zich af of zo’n tocht niet teveel voor haar is.
Ik hoor haar geduldig aan en verzeker haar ervan dat we deze reis letterlijk en figuurlijk stap voor stap doen. Ik probeer haar gerust te stellen dat het ook voor haar zeker haalbaar zal zijn.
Een pelgrimstocht is geen wedstrijd. Je hebt alle tijd en alle slaapplaatsen voor de komende nachten zijn al gereserveerd. Het komt allemaal goed.
Ondanks de tranen geniet ze van het wandelen in deze omgeving, van alles om haar heen.
Bij een souvenierswinkel koopt Carin nog wat trekkingstokken, wat ikzelf altijd ook fijn vond als steun voor onderweg. Bianca is er nog niet aan toe, maar dat zal later veranderen, aangezien haar knie onderweg om aandacht ging vragen.
Onderweg stoppen we regelmatig voor koffie, thee en wat lekkers, of een maaltijd, om daarna weer verder te lopen. We hebben die dag prima wandelweer! Het is bewolkt en blijft die dag droog.
Wanneer pelgrims elkaar inhalen, dan wenst men elkaar ‘Buen camino’. Het betekent zoiets als ‘goede (levens)weg’. Het is een vriendelijk ritueel dat een gevoel van saamhorigheid geeft onder de pelgrims. Elk voor zichzelf, maar ook samen op hetzelfde pad.
Hans en ik zouden in zo’n geval grappend naar elkaar zeggen “Zo doen we dat hier!”. Het is een knipoog naar onze inwijding in de lokale cultuur, nadat we in een Drentse buitengebied Balkbrug gingen wonen, dat inmiddels een plezierig onderonsje is geworden.
Ze rond half 4 eindigen we onze dagwandeling in een prachtige herberg in Portomarin, waar we eerst (je hoort het goed) één voor één gaan douchen.
Bianca gaat daarna haar avontuur in haar reisdagboek opschrijven, Carin trekt zich even terug om de indrukken te verwerken en Eddy en ik gaan lekker buiten zitten in de patio. De zon schijnt volop en warmt ons heerlijk op. Ik hou van zon en warmte, vooral in Spanje!
Op stap naar Palas de Rei
De volgende dag vertrekken we om kwart over acht uit Portomarin, nadat we weer heerlijk hebben ontbeten.
Het weerbeeld is hetzelfde als gisteren. Veel bewolking met af en toe een straaltje zon en een aangename temperatuur om te wandelen.
Onderweg begint het te motregenen, maar dat stopt gelijk weer, nadat we de rugzakhoezen om de rugzakken hebben gedaan en onze regencapes hebben aangetrokken. Grom.
Voor de zekerheid lopen we zo nog maar een tijdje “ingepakt” verder, maar het blijft verder droog.
Net als gisteren kwamen sommige deelnemers zichzelf tegen, wat zich uitte in goede gesprekken en bevrijdende tranen. Dat is het fijne van een pelgrimstocht, je loopt hem alleen, maar je bent ook samen en krijgt steun.
Je kan vertragen wanneer de weg wat zwaarder wordt, en als je stevig wilt doorstappen dan kan je dat ook. Je past je aan op het terrein en hoe je je voelt in het moment. Voor alles geldt, letterlijk en figuurlijk: Stap voor stap kom je vooruit!
Het tempo waarin je loopt is niet belangrijk. Vertragen brengt je meer in contact met jezelf en je omgeving, maar je doet het zoals je wilt en komt jezelf vanzelf tegen.
Na 28,43 kilometer (Jep, ik heb het nauwkeurig gemeten) komen we aan bij “Alberque Dan Marcos” (onze volgende herberg) in Palas de Rei.
Alles is hier keurig op orde. We installeren ons op een slaapzaal met 3 stapelbedden. Wie slaapt boven, wie beneden? Het is een ervaring die ons terugbrengt naar hoe het zou zijn om als hiker in een jeugdherberg aan te komen. Het hoort er allemaal bij.
Het pelgrimsritme zit er nu goed in: Eerst douchen, dan rusten en vervolgens op zoek naar een leuke eetgelegenheid voor de avondmaaltijd. Na het eten op tijd gaan slapen, zodat we fris en fruitig weer verder kunnen.
Welterusten! Buen Camino!
Op stap naar Melide
De volgende dag gaan we op weg naar het plaatsje Melide. Het is een korte wandeling, maar 16 kilometer, echter wel met veel klimmen en afdalen.
We hebben dus alle tijd en elk van ons loopt zijn eigen tempo. De één wat sneller, de ander wat rustiger. Wanneer iemand toe is aan een rustmoment en/ of toiletbezoek, pauzeren we even bij het eerstvolgende terras en wachten op elkaar.
Natuurlijk blijven we met elkaar in contact via onze pelgrimsgroep in Whatsapp, zodat niemand hoeft te zoeken. Als iemand een leuk terras vind en wil pauzeren, dan sturen we elkaar de locatie gewoon door en verzamelen we daar.
Het was op dit stuk dat ik tijdens mijn eerste camino (september 2023) voor het eerst Hemme tegenkwam. Hemme is een gitarist die langs de weg zat te tokkelen op zijn gitaar.
Ik schoot toen helemaal vol, denkend aan mijn overleden vader (die ook een gitarist was). Met toestemming maakte ik een foto, waar hij samen met zijn kameraad Marcus op staat.
Je snapt het al. Toen we deze keer op hetzelfde punt aankwamen, zat hij daar nog steeds (of meer waarschijnlijk “weer”). Om de hoek hoor ik de bekende gitaarklanken en er ontsnapt bij mij een snik… hij zit er weer.
Op mijn telefoon zoek ik snel de foto die ik van hem en zijn kameraad heb gemaakt en loop naar hem toe. Ik laat de foto aan hem zien en we praten weer wat met elkaar. Hij lijkt het zelf ook erg leuk te vinden om me weer te ontmoeten.
Afgelopen mei heb ik hem helaas niet gezien, toen liepen Hans en ik deze route ook met een andere groep.
Verderop zien we een Engelse dame aan een tafeltje zitten met een door haar zelf geschreven boek, waar ik ook vorig jaar mee had gesproken. Even zie ik een blik van herkenning van haar kant. Zo leuk en ook wonderlijk! Ze ziet immers honderden pelgrims per dag langs komen!
Al met al is ook dit weer een geslaagde dag! We zijn een hele fijne groep en elke pelgrim is bezig met zijn/haar eigen proces en toch zijn we ook samen. Hans speelt dit keer oppas voor de dieren en het huis, maar hij ‘loopt’ vanaf afstand ook met ons mee en dat is fijn.
Als er een deelnemer zijn coaching nodig heeft, is Hans beschikbaar en we hebben daar ook gebruik van gemaakt.
Waar we afgelopen dagen best veel bewolking hadden, is nu vooral de zon aanwezig. De hemel is strakblauw.
Omdat het een korte route was vandaag is er wat meer tijd voor terugtrekken, sfeer proeven en omgeving verkennen en natuurlijk hebben we aansluitend weer lekker gegeten. Live is good!
Op stap naar Arzua
De wandeling van Melide naar Arzua is ook wat korter, een wandeling van 17 kilometer. De lucht is strakblauw en de temperatuur loopt goed op als de zon opkomt en zijn kracht steeds meer doet voelen.
Zo leuk hoeveel plaatsen ik inmiddels herken. Dat krijg je als je de tocht meermaals hebt gelopen (voor mij is het de derde keer). Ik ken nu ook de gezellige terrasjes en restaurants al en weet de weg te vinden in dorpjes en stadjes en kan wat over de geschiedenis ervan vertellen. Ik voel me al helemaal een gids worden voor deze reis.
Naarmate we elkaar beter leren kennen en begrijpen ontstaat er in de groep ook een mooie dynamiek. We trekken immers dag en nacht samen met elkaar op.
Natuurlijk gebeurt het ook regelmatig dat iemand even alleen wil lopen, maar daar is alle ruimte voor. De route staat duidelijk aangegeven en als we ergens stoppen of iemand wil uitreiken dan kan dat altijd via de groepsapp.
Je leert op zo’n route ook dat afstand niet alles zegt over de inspanning. Het flinke stijgen en dalen zorgt ervoor dat ik blij ben als we bij de herberg aankomen.
Ik had een paar weken eerder nog een paar nieuwe wandelschoenen gekocht en ingelopen, maar merk dat deze toch minder fijn lopen dat mijn ‘oude’ wandelschoenen.
Natuurlijk kan het ook dat de warmte me de das omdoet, want het is flink warmer dan de vorige keer. Ik weet het niet, maar het wandelen valt me opeens wat zwaarder.
Bij aankomst in de herberg in Arzua mis ik opeens ook mijn favoriete vest. Ik denk precies te weten waar ik hem heb verloren. We hebben foto’s gemaakt aan het begin van het stadje. Snel teruggelopen en hij bleek er nog te liggen. Wat een geluk!
Na wat opfrissen vertellen we elkaar waar we tegenaan zijn gelopen en wat nog niet is uitgesproken, wat ons wellicht triggert en wat het met ons heeft gedaan, en met welke inzichten we verder gaan.
Wederom is Hans op de achtergrond aanwezig voor wat steunende woorden en toevoegingen. Zo fijn, om deel te mogen zijn van dit proces, want dit is nu precies de reden dat ik dit wil blijven organiseren.
Op stap naar O Pedrouzo
Allemaal vrolijk en goed gestemd gaan we weer op weg. Leuke gebeurtenissen onderweg, zoals een gesprek met een Israëlische man. Hij vertelt dat hij mij al een paar keer had gezien de afgelopen dagen, en zegt dat hij voelt dat ik positief ben ingesteld en dat ik altijd lach 😄.
Hij is 71 jaar, en 47 jaar getrouwd en hij zou graag zijn camino ervaring met haar willen delen, maar ze wilde echt niet mee.
Ook komen we een doedelzakspeler tegen, wat bij mij al wat tranen losmaakt. Het herinnert me eraan dat de kathedraal van Santiago de Compostela nu wel erg dichterbij komt. Daar worden pelgrims immers ontvangen door de klanken van een doedelzak.
Verderop moeten we even wachten. Een boer drijft zijn koeien over het pad, gedreven door honden.
Het valt me op, dat het met de dag warmer wordt. Ik besluit om toch weer mijn pet op te doen, ter voorkoming van een zonnesteek. Het is nu 27 graden.
Tranen zitten me hoog vandaag, niet van verdriet, maar van geluk en ontroering! Bij elke kleine leuke gebeurtenis schiet ik vol en ik ben erg trots op ‘mijn’ pelgrims. Ze kunnen het goed volhouden.
Natuurlijk stoppen we af en toe onderweg voor koffie, thee met wat lekkers.
Eddy is op zoek naar een kerkje waar hij een kaarsje kan branden ter nagedachtenis van zijn overleden vrouw. Kerkjes komen we wel tegen, maar de kaarsjes blijken elektronisch te zijn en dat is uiteraard niet de bedoeling. Hij laat de moed niet zakken. We komen vast nog een kerkje met echte kaarsjes tegen.
Na ruim 21 kilometer komen we aan in O Pedrouzo, de bestemming van vandaag. Tijd voor uitrusten en voorbereidingen voor onze laatste wandeldag. Morgen zullen we aankomen bij de kathedraal van Santiago de Compostela en het indrukwekkende Kathedraalplein, vol met andere pelgrims die op die dag hun pelgrimage zullen afronden.
Op stap naar Santiago de Compostela
Het is de laatste wandeldag. We ontbijten rond half acht en zo rond 8.00 uur beginnen we aan ons laatste traject. Het belooft weer een mooie dag te worden en opnieuw loopt de temperatuur snel op.
Ik vertel tegen ‘mijn’ pelgrims dat deze laatste wandeldag wel mee zou vallen, wat betreft stijgen en dalen. Daar ben ik van overtuigd.
Hoe ik daarbij kwam? Geen idee, want niets is minder waar, hihi, en dat heb ik een aantal keren mogen aanhoren.
Zelf kreeg ik last van een blaar en van mijn kuit. Door de moeheid en warmte zie ik het even niet meer zitten.
Terwijl ik dat uitspreek, zien we even verderop een terrasje waar we heerlijk in de zon konden zitten. De blaar prik ik door en even later zwaaien we naar een aantal bekende pelgrims die ook op het terras aankomen. Tijd om te likken aan een lekker ijsje 😁Ik ben al gauw weer aan het genieten.
Snel haal ik nog even de orakelkaarten uit mijn rugzak. We waren deze gewoonte bij het ontbijt vergeten en trekken alsnog een dagkaart. Nadat we dagkaart besproken hebben, lopen we weer vol goede moed verder.
Stap voor stap komt onze eindbestemming dichterbij. We zijn er nog niet over uit, of we nu daar blij om zijn, of niet.
Weemoed overvalt ons. Zelf had ik ook nog wel langer willen lopen. Ik ben nog niet klaar om het te laten eindigen.
De berg Monto del Gozo komt in zicht en ik vraag mijn mede pelgrims om me te volgen. Deze berg (waarschijnlijk een heuvel) wordt ook wel de berg van vreugde of hoop genoemd.
Vanaf de top van de heuvel kunnen we de stad Santiago goed overzien en hebben we uitzicht op de punten van de torens van de kathedraal. Het is dan nog wel 4 kilometer lopen.
Na wat fotomomenten en leuke gesprekken met Canadese pelgrims besluiten we weer verder te gaan. De laatste loodjes.
Eenmaal in Santiago besluiten we eerst te gaan lunchen en daarna lopen we door naar de kathedraal.
Wat weer een supermooie ervaring om daar aan te komen, ontvangen door de klanken van een doedelzakspeler als je door de poort loopt, om daarna op het grote plein aan te komen! Het ontroerd me telkens weer. Bekijk ook de video hieronder.
Het is druk op het plein en de immense kathedraal (uit het jaar 1205) steekt prachtig af tegen de strakblauwe lucht.
Na wat foto’s gemaakt te hebben loop ik de groep voor naar ‘het pelgrimskantoor’, om ons te registreren en de Compostela (kerkelijk document) in ontvangst te nemen.
Onze pelgrimspaspoorten worden daarvoor eerst gecontroleerd. De prachtige stempels zijn het bewijs dat we minimaal de vereiste 100 kilometer hebben gelopen om de Compostella te ontvangen.
Wij behoren tot de 2037 geregistreerde pelgrims die vandaag zullen aankomen.
Erg trots, ben ik op mijn mede-pelgrims en ik heb dan ook met groot plezier de Compostelas uitgereikt. We bewaren ze in een stevige koker.
Als ik hoor wat ze zeggen, dan voelt elk van hen zich nu lichter, hebben lasten losgelaten en gaan met vernieuwde energie verder met het leven. Wat een supertocht is het toch!
Eenmaal weer buiten zien we een mogelijkheid om een kaarsje te branden. We besluiten dit allemaal te doen, elk voor iemand die we in ons leven hebben verloren.
Ter nagedachtenis
Onze reis is nog niet voorbij. Ook de volgende dag zullen we nog samen doorbrengen in deze mooie pelgrimsstad!
De laatste dag
Wanneer we uit onze herberg vertrekken, loopt de eigenaar nog even een stukje mee naar buiten en spreekt de volgende wens uit: “Buen camino, for the rest of your live”, vrij vertaald “Goede reis op de rest van je levenspad”.
Wauw, wat een mooie wens, die komt goed binnen bij ons.
Weer terug bij de kathedraal gaan we eerst op zoek naar een locker, waar we onze rugzakken veilig kunnen gaan stallen voor de dag. Zo hoeven we onze ballast niet altijd te dragen. 🙂
Wat een enerverende dag! Zoals één van ons zei, het lijken wel 3 dagen in één.
Het hoogtepunt van deze laatste pelgrimsdag is toch zeker wel de pelgrimsmis. We proeven voluit van de indrukwekkende sfeer van deze eeuwenoude kathedraal, ontvangen de hostie, met alle bijbehorende emoties en zijn getuige van hoe het 80 kilo wegende Botafumeiro door de kathedraal zwaait, het grootste wierookvat ter wereld! En wij zaten vrijwel vooraan, wat een feest!
Ook vandaag komen we weer bekende pelgrims tegen, die we de afgelopen dagen ook al hadden gezien, zo leuk! Vrolijk en blij groeten en of zwaaien we naar elkaar.
Omdat we de volgende dag heel vroeg zouden moeten vertrekken, had ik net als vorig jaar een andere herberg geboekt voor de laatste nacht. Op loopafstand van het vliegveld in een buitenwijk van de stad Santiago.
Er zijn daar 2 zalen met stapelbedden en voor elk bed hangt een gordijntje. Het restaurant is vrijwel bij de ingang gelegen en we gaan moe maar voldaan van deze dag op het terras zitten.
Tijdens het eten zijn we het erover eens, wat een geweldig leuk avontuur is dit en wat heeft het ons veel gebracht!
De dag van de terugreis.
Om 03.15 staan we op. Ik heb amper geslapen. Het was wat rumoerig in de slaapzaal en mijn maag en darmen voelen wat weeïg. Het blijkt dat ik niet de enige ben, ook Eddy voelt zich niet lekker.
Rond half 4 vertrekken we lopend naar het vliegveld van Santiago de Compostela en we zijn niet de enige pelgrims die vertrekken.
Na ruim een half uur lopen komen, we aan op airport Santiago en lopen zonder problemen door de douane naar de gate. Eerst vliegen we naar Barcelona, om daar rond kwart over tien te vertrekken naar Schiphol. Alles gaat volgens schema. Dag Spanje, tot gauw!
Eenmaal terug op Schiphol nemen we eerst afscheid van Carin, die bij de bagageband op haar rugzak moet wachten en met een andere trein naar huis reist. Daarna stappen Eddy, Bianca en ik in de Intercity van 13.30 uur, terug naar huis. Ofschoon we samen uit Coevorden vertrokken, gaan we dit keer elk naar een eigen station.
Bianca wordt in Zwolle opgehaald door haar man en ik stap daar nog over op de sprinter naar Coevorden. Eddy rijdt nog een halte door en stapt daar over op een andere trein naar huis. Zo is het afscheid wat gespreid, maar we nemen de herinnering met ons mee.
Het laatste stukje mag ik dus even bij mezelf zijn en als ik om half 4 aankom op station Coevorden kan ik in de armen van mijn Hans vliegen die daar op mij staat te wachten. Zo komen we allemaal veilig en wel terug in ons eigen thuis.
Erg moe en nog meer voldaan kom ik thuis. Kyra, onze hond, weet van gekkigheid niet wat te doen, zo blij is ze. En ik … ik geniet nog steeds na, van het mooie avontuur met deze prachtige mensen!
Onze reis in vogelvlucht
Geniet mee met deze video-impressie van onze pelgrimstocht.
Geef een reactie